The Hartlib Papers

Title:Draft Petition To Cromwell From ?, In Latin
Dating:undated
Ref:54/39A-40B: 40B BLANK
Notes:Fair copy at 54/37.
[54/39A]

  Serenissime ac Reuerendissime Princeps, Domine Clementissime
Non miror Serenissimam Celsitudinem Vestram ad nudam aliorum Relationem <contra> me inauditum in tantam inclementiam [word deleted] <subito> delapsam ut vel audientæ <above: [procipit inordinato zelo suique præoccupatam?]> locum minus [excusatione? altered] <# [word deleted]> <left margin: # amplius mihi superesse> probe norim, ut pote qui iam me antê eius condemnarint, quam in effectu [patrarim?], non<eoque minus> [frarum? altered] modum sperare potero a Serenissimâ Celsitudine vestra eiusque ministris hoc apud ipsos indubitato <left margin: Hæreditario> præiudicio præpeditis quasi extra [ovile?] cuius magnam sollicitudinis partem serenissima Celsitudo vestra [word deleted]<sollicite> gerit [ouibus?] Christi nec [word deleted] <salus> nec vita sit vt proinde huic eorundem aquitæ opinationi plusculum [word deleted]<indulgendo>, succensere ijsdem non adeo possim quod sine ratione contra me exardescant, neque tentabo ijsdem causam meam <vel [word deleted]> Iustificare vtpote quos sciam ne Veritatem vel inviti Intueri ac agnoscere cogantur, non dignari hujusmodi vel aspicere ac secreto politico alijs eorundem lectionem seuerissime interdicere solere sed id duntaxat humillimè celare non debui me iam ab annis discretionis instinctu quodam interno abusus et Errores qui apud Vos # <left margin: # <in religionis negotio> sensim Invaluerunt>, hæreditariâ traditione quasi in naturam abierunt notasse ac abominari coactum fuisse sed quid nec viderem qua Elabi nec quo me recipere possem et ob innumeras alias difficultates & respectus retentum fuisse, atque <nihilominus> abusus ac errores huiusmodi quantum sine periculo poteram # <left margin: # sub alijs prætextibus> declinasse quæ vnica caussâ fuit, quamvis aliter a quibusdam acciperetur, qvare in multis infreqventior extiterim, & singularis <habitus> fuerim, ambiui etiam altiora quædam putans quo apud vos [majori? altered] loco essem eo maiori cum [word deleted] <ædificatione> ac facilitate Intentionem meam me exequi posse prout eadem de causa orthodoxes <left margin: quod Reformatur dicuntur> in non leue offendiculum multorum [word deleted] <vestrorum> [pensaui?] ac mihi obsequijs addictos facere studui quamuis eosdem pro [secundanda?] Intentione mea ne quidem <sic> fauorabiles <vti [sperarem?]> expertus sum licet bis [word deleted] non aliam ob causam quamuis sub alijs prætextibus in Hollandiam digressus <fuerim> et alias <[omnes?]> occasiones me insinuandi orthodoxis, <ac [2? words illeg.] [hunc addictas faciendi?] captarim Cumque hanc mutationem absque omnimoda mei meorumque <convulsione [word deleted] ac> conqvassatione, haud procedere [possem? blot] præsentirem, non [inconsulte?] neque temerare [2 words deleted] <[præ præcipitandum?]> putaui
[54/39B]

sed [aptriando?] me <prius> diuersis & ijs etiam qui principes Viros ad suscipiendum <vestrorum> Errores, persuâserant, et conferendo <cum ijsdem> ac consulendo eosdem magis semper instinctus meos plus roboravi quam infringi sentiebam ex quo petendo duntaxat principium hoc præsupponebant quid maxime erat in quæstione media tamen abijsdem suggesta pro expediendo me ab huiusmodi vt ipsi dicere placebat sathanæ tentationibus non neglexi sed eorum sedulo vsu magis magisque me firmavi in dignoscendis Erroribus & abusibus ac veritate et gemina proxi <left margin: [illeg.word]> [mirabor?]   ita jam nec respectus, <nec commoditates> nec difficultates vlla me amplius retinere [valerent? altered] qvin in Obsequium fidei relictis Erroribus ac abusibus # <left margin: # simul cum omnibus charis> quacunque daretur veritatem ac genuinam praxin Euangelicam sectarer psertim quod viderem me in eo[altered] tempore in mundum hunc editum cernerem quo si ex numero personarum penes quos veritas esset diiudicandum foret vix posset eadem discerni dum singuli <tres partes> paribus animus [word deleted] ac dubijs [erroris?] veritatem sibi astruerent # <left margin: # ac Internecionem [illeg. word] donec> [2 words deleted] [semivivum?] cogerent <ad> quemlibet in hoc suæ conscientiæ relinquendum/ vt autem cum minori quo possibile foret motu fieri posset 2. Iulij <elapsi anni> sub ptextu Inuisendi Serenissimæ Celsitudinis Vestræ. [illeg.word] in [illeg.word] pauculis meis proprijs rebus quus sine <suspicione> poteram mecum sumptis [....am?] perrexi indeque cliuos ast vbi ibidem subsistentiam non reperirem neque in Hollandia, licet quo meorum consolatione ac vitandâ suspicione magnis me publicis negotijs [word deleted] destinari fucis in eum finem a principibus quibusdam commodato habitis prætexeram ac calamitates meas # <left margin: # patienter sustinendo, sciens non esse discipulum supra magistrum> sedulo occultarem, neque vel <luctuosissimo> obitu matris mihi charissimæ vel rei domesticæ aut amittendarum commoditatum, et omnium charorum quos domi habebam cura [deletion] me a [caepto?] retrahere valeret # <left margin: # ne <quidem> inhumanitas eorum ad quos me <huc> receperam, apud quos licet vos id credere non possitis [Eleejmosinis?] sat penè subministratis victitare debui loco eius quid vos existimatis me honoribus Diuitijs aut formosa diviteque puella ad hujusmodi resolutionem allectum et inductum> quin animus magis firmaretur, quo minus ab hominibus successus secundaretur, ac iam cliuis ab cum hucusque ab Erroribus ac abusibus me gratiâ Dei <semel expeditum> incontaminatum conseruarim, ac <hucusque [word deleted] præseruarim> totum sinceriori verbi Divini praxi me dederim, huc in Angliam <[trajecto?] mare. Credens me inibi Clementius ac tutius Exilium reperturum> post trium Mensium molestissimam [proclamationem?] ac <expectationem ac> non sine naufragij periculo expertam reiectionem, difficile admodum nauigatione appuli eo commodo solo (cum alias <left margin: non> minus adhuc hui salutis [word deleted] ac adhuc plus incommoditatis ex [illeg. word] complexione ac <mea [victitandi ratione aeris?] rigore ac> intemperie, linguæque defectu experirer) qvod longius remotus, mihi [word deleted] molestijs & Interpellationibus <vestrorum> non sic metuere haberem, # [left margin: # ac ibidem mihi [3 words deleted]] oblatas amplas conditiones repudiando simpliciorem apud Ducissam in [illeg.word] ut in ibi [word deleted] absconditus esse possem acceptarim> et cum nunc libertas ea quam Christus suis pretiosissimo sanguine suo acquisiuit, ac tantè sanguinis Christiani profusione restaurata [catchword: ac]
[54/40A]

ac pactionibus publicis <obsignata> mihi tanti constiterit [sign] <below: [sign] ut vitam [deletion]<qvasi cum respectum ac> formam cum fortuna Infamià, media honeste vivendi cum ignomiosa egestate commoditates cum summus incommoditatibus commutare, ac ex totidem patronis ac amicis intensissimos hostes & persecutores pro Christi causa Efficere necesse habuerim> [word deleted] Hoc unicum humillime rogandum putaui, quatenus Serenissima Celsitudo vestra quam pactionum publicarum sanctissimam Obseruatricem scimus me [deletion] eadem pacifice frui clementissime sinat ac suis demandet, ne in hujusmodi quiete Christianà me Interturbent cum alias eandem latere non possit licet eiusdem potentia tanta sit vt me facili negotio de facto conterere possit, tamen # <left margin: # Deum quem [deletion] amicum habeam non curabo quid faciat mihi homo> orthodoxos Potentates non tam exiguitatem persona mea quam Interesse commune religionis ac violationem pactorum <publicorum> non Invltum relicturos, # <below: ac tam [difficultum?] vix restinctum Incendium facillime restaurandum> ac proinde nihil de Serenitatis vestræ Clementissima sinceritate sinistri metuens, humillimè rogo<desidero> quatenus mihi <per expediendis meis mihi <equitatem?> negotijs [two words deleted]> liberum accessum, mansionem <below: necessariam> ac reditum ad se et suos mediante sufficienti salvo Conductu, <tutum> præstare dignetur mansurus in eius expectatione/
       Serenissimæ ac Reverendissimæ Celssitudinis vestræ
                           Humillimus seruus