| Title: | Letter, Henry Appelius To Dury In Latin |
|---|---|
| Dating: | 23 July 1647 |
| Ref: | 45/1/31A-32B |
[45/1/31A]
Salutem plurimam Reverende <Domine> et in Christo Frater honorande
Binas tuas recté accepi, alteras cum incluso testimonio, alteras cum adjunctis ad Dn Serrarium, pro utrisque gratias agens maximas. Gratulor tum novam conditionem, quam Deo gloriosam, reique publicæ Christianorum proficuam fore ex animo precor, tum vestrum omnium incolumitatem, praesertim dulcissimæ uxoris, quam tibi diu superstitem, et optatam familias matrem præstare dignetur Dominus. Dubium haud est quin vobis jam aulicis factis universæ aulicorum medicorum caterva vel non rogata succurrere studeat, ac proinde pluribus consilijs opus non sit, verúm cum urbicos rustica, et rusticos civica soleant delectaro, agreste rusticumque nostrum pharmacopolium spero non aspernabimini, quod præter medicas leges, de vitandis gravioribus animi affectibus vitaque sedentaria nimiumque speculativa, sequentes formulas promit Receipt Succin. alb. Corall. rubr. utriusque præparati ana [drachm?]j Margarit. Præparat drachm ´ rasur. C.C. tenuiss. scrupulus j granor. Kermes drachm ´. Cum sacc. albiss. in Aq. rosar. meliss. vel plantag. soluti q.s. (additis ol. Cinnam. gutt. iij) [F.?] s.a. Rotulæ, de quibus mane vel vesperi sumatur una vel altera. Aliud.
Receipt Conserv. rosar. rubr. uncia j rosar. pallid. uncia ´ Mastiches. Nuc. Mosch. ana scrupulus j Succ. alb. præparat. super quo Sp. Vini optimus bis deflagrauit 3 drachm ´. Fiat cum affusione Met Sir: Menthæ, Elect: spissius. Vel Receipt Conserv. fl. Calend. uncai 1´ Conserv. Meliss. drachm ij Corall. rubr. præparat uncia ´, vel si haberi potest eorum Magisterium Amsterdamensium. rasur. Ebor. gran. kerm. ana scrupulus j <right margin: insertion here? ol. Cortic. citri gutt.v.> M. De his sumatur bis de die quantitas avellanæ. Hæc præservant ab abortu roborantia [naturam?].
Jam ad Scholam, quæ IV Classibus, X discipulis et 1. rectore constat. VI horæ quotidie literis impenduntur, horæ pomeridianæ dierum mercurius et [symbol] feriæ sunt. Mane hora VII. Classis 1. recitat lectionem Virg. novæque interpretationem audit et statim reddit, idque ex veteri consuetudine, examinanda obiter examinantur, postridie recitatur: soleo interdum secundum diem dare Etymologiæ, Syntaxi et Prosodiæ, recitationem tertio die exigo et novam á me explicatam repeto. Similiter cum II. classe ago, [quæ?] absoluto Catone, Erasmum de [Moribus?] jam tractat. Pensum Virgilianum istis sunt X. versiculi, his lineæ VI. ad X. sufficiunt. Cl. III Rudimenta Vossij tractat, <left margin: vel Vocabula ibidem contenta>. IV. Declinationi et Conjugationi insudat. Hora VIIII. Cl.1. [Rudimenta] Græca. 2. Syntax. Vossij. 3 et 4. pergunt. hora X. Cl.1 et 2. recitant 6 vel plures lineas ex Comenij Janua: 3 et 4. lineas 2. vel 3. ex ejusdem Vestibulo. Diebus [symbol] et [symbol] horæ IX. dictatur Exercitium, domi componendum, et hora 1. diei [symbol] et [symbol] corrigendum, reliquis diebus Phrasis vel simile quod scribitur, in 2 superioribus classibus. reliq. Vocabula <right margin: vel verba, vel simile quod [Terent?] Christianum [H...faded, page edge]> e Rudimentis, recitant, infima classis ijsdem <prioribus> vestigijs insistit. hora II. in 1. classe arbitraria [rdarij abbreviation] Etymologiam Grammaticæ majoris habent. inferiores declinant, conjugant/ hora IV. Superiores in Janua, inferiores in Vestib. pergunt. Mane recitant inchoant lectiones à precibus Latinis, et lectione Vernacula Veteris testamenti, vesperi eædem precibus et capita è novo [Testamento?] clauduntur. Dies [symbol] pomeridianus totus [hebdom.....?] repetitioni est desti-[catchword: natus]
[45/1/31B]
natus, hora illius IV. Januæ; cujus lectionem partem mediam in horam VII. [septis?] [dici<tur>?] [differimus? MS torn] hora IX. Epistola et Evangelium Latinum explicant, inferiores præter Decl. et Conj. [aliquid?] a [Vest? MS torn] recitant: <[...inente MS torn] 10 [...ta? MS torn] examinatur multæ exiguntur [quas?] elapsis aliquot mensibus inter se ex æquo dividunt.> Atque hæc est præsens Scholæ meæ [facies? MS torn] et exterior Cortex; præcipuum Emolumenti spem in orali institutione habeo collocatam, cujus finis est et ut omnes in lingua Latina tum et vernacula ex fundamento informem, reique publicæ et communi utilitati atque bono idoneos efficiam. Lectiones etymologice et syntactice primó percurio Simplex et Primitivum investigando, mox ad Derivata et Composita, [eorumque?] denuó Derivata ordine suo descendo, [q abbreviation] Proverbio Sententia Historiavé si quid horum memorabilius occurrerit, interpolo. interdum singuli integram Vocem absolvere tenentur, sæpe garrientes oscitantesve interrupto ordine adorior, ut hoc pacto omnes attentissimos habeam: exhausta voce, homonyma arripio, ut Mare, Pelagus, Pontus, Salum, Aequor, Oceanus/ singulorum additis rationibus. Ausculto, Obsecundo, Pareo, Obedio, Obtempero, Morem gero/ tum/nec similia negligimus. Pilus, Pila, Pilum/ Pileus, Sera, Serra, Serius,a,um. Seria, Serias, Serus,a,um, ò Serum. Sero sevi satum/ Sero Sapiunt Phryges/ Hoc vero ago, ut Superiores cum Inferioribus et vice versa hi cum illis saltem auscultando et interdum respondendo proficient. Alio tempore verbum protracto solum, cujus Personas modó ex Activa, modó ex Passiva forma, jam ex hoc jam ex alio Modo ac tempore Belgico Idiomate, latinè reddendas, servato vel interrupto ordine [Puerorum?] exigo: quo exercitio ad vertendum instructissimi paratissimique evadunt. Quantum possum ut omnia cum jucunditate fiant operam do: Sæpe Phrasin vario dicendi genere reddendum in medium [word deleted] <adduco.> Ex lectionibus vel aliunde occasiones capto [tam?] rationibus quas palpent, quam exemplis antiquis ac presentibus <quibus> Virtutem
Ante paucas hebdomadas panni serici volumen, à fratre Andrea, Rotterodamum ni fallor <left margin:> superiori anno missum, in manus Dn. Wittakeri devenit, quod uxor mea brevi soluto [lysto?], adferet. [Munus? altered] tibi <ab eodem> missum. hauddubie erit traditum. Caseus rubeus 12´lb. pendens hoc signo W C notatus cum literis ad Dn. Curtenium erat destinatus, hac tamen conditione, ut, si ille Londini non esset, tibi nostro nomine traderetur [quem? altered] missum hilarique fronte admissum gratulor.
[45/1/32A]
Domino Hartlibio multam salutem adscribo, cum Lipsiæ [agerem? MS faded] Experimenta ista Magnetica Pragam, indeque Viennam mittendus curavi, responsa vero quæ stipulabar, nulla recepi. Ubique quidem sunt lectores et Fautores, sed Scriptores et Adjutores pauci. Pro [communicatis?] nuper 2. tractatulis gratias <eidem> ago haud vulgares; ubi tandem Terminum humanum ingenium inveniet? quin talia quæ passim sub incude calent; magnum et insolitum quod portendant, quis dubitare audebit? annon videmus finem principio in occursum properare? Sed quæ non prosunt singula pauca <multa> juvant, ajunt sapientis Una Hirundo non facit Ver: Neque Primitiæ Messis sunt, nec [Aurora?] Dies. Multa singulorum diversorumque Generum, Locorum, Hominum/ colligenda; [et tum?] per Inductionem Conclusio facienda. Verulamios, Bohemos/ desideramus; qui ex hisce signaturis, Chymicorum more, de presenti ac futuro rerum Statu præsagiant: Certé si coeli rubor matutinus ac vespertinus [Greek: asemos] non est, majora signa sublimiores res designare nemo negabit: quod superiori anno hîc rerum gestum sit, ex Dn. [Meinhardo?] ab Hamm Dano resciscere poteritis.
De Universali charactere impresentiarum hoc moneo, ut quantum fieri [potest? abbreviation] in Radicum figuris constituendis retineantur usuales Latini, Belgici, Germanici/ Græci, Hebræi/ alijque Europæis noti tam capitales quam minores [insertion mark] characteres [insertion mark]: <right margin: literarum, Arithm: Astronom Musici, Chymici Medici, aliique [word deleted]> minus memoria [obruitur?] vel fatigatur novis ideis imprimendis: facilius notorum occasione reminiscitur ignota. linguæ <artisque> usu acquisitæ memoria refricatur [insertion mark?] <right margin: [insertion mark?] quin et novæ insinuantur artes, scientiæ/> Cogitent eruditi de hisce, et rem gravi ratione, et felici successu abundare deprehendent: exemplo sunt complures literæ in Stenographiis vestris insigni memoriæ adminiculo ad varias res applicatæ. Quicquid fiat in Characterum forma, situ <ordine,>/ memoriæ succurrendum, ne in Chinensium literarum Oceanum delati penitus submergamur. Plura alio tempore.
Hisce te frater honorande cum [tua?] dilecta, totaque familia salutatum gratiæ Dei ex animo commendo. Vale.
Dabam Purmarentæ T.
13/23 Jul. 47. additissimus
in Christo frater
Soror te tuamque cum filijs
prolixe resalutat. Henricus Appelius.
[45/1/32B]
Admodum reverendo
doctissimoque Viro
Johanni Duræo
aulico Regiorum liberorum
Pastori.
Londinum.