The Hartlib Papers

Title:Priorum Analyticorum Summa Sive Compendium, Anon, In Latin
Dating:undated
Ref:24/4/38A-53B: 50B, 53A, BLANK
[24/4/38A]

                 Priorum Analyticorum summa
                    siuè compendium
Subiectum librorum de prima resolutione est syllogismus
Syllogismus est
Figuræ syllogisticæ sunt tres: Prima [secunda? MS edge], et Tertia.
Prima figura est duplex; Directa, et indirecta Directa est, ad quam reliquæ omnes reducuntur et habet quatuor modos, qui sunt, Barb. celarent, Darij, Ferio. Indirecta, qui modos complectitur; nimirum Baralip. Celantes, Dabitis, Fapesmo, Frisesmo.
Secunda figura continet quatuor modos; Cesare, Camestres, Festino, Baroco.
Tertia Figura habet sex modos; [vz?] [Darapti? MS edge], Felapton, Disamis, Datisi, Brocardo, [Ferison? MS edge] Modorum alij sunt uniuersales, alij particulares: horum rursus alij affirmantes alij negantes: ut ex prima figura
[24/4/38B]

                { Barbara, est modus
                { uniuersalis salis affirm:
ex prima figura { Celarent; uniuersal. neg:
Directa         { Darij; particularis affir:
                { Ferio: particularis neg:
--------------------------------------------------
Ex indirecta fig. prima nullus modus uniuersalis pter Celantes, negatiuus.
---------------------------------------------------
                { Vniuersales negantes, Cesare,
                { Camestres.
ex secunda fig. {
                { Particulares negantes, Festino,
                { Baroco.
---------------------------------------------------
In Tertia figura nullus est modus uniuersalis:
nihil. enim hîc uniuersaliter concludit, sed particulariter tm.
[24/4/39A]

                  Prima Figura Directa,
             Barbara, Celarent, Darij, Ferio.
                    Prima indirecta.
     Baralipton, Celantes, Dabitis, Fapesmo. Frisesm
                    Secunda Figura
          Cesare, Camestres, Festino, Baroco
                    Tertia Figura
          Darapti, Felapton, Disamis Datisi,
            Brocardo, Ferison.
--------------------------------------------------------
                         Regula.
A. significat uniuersalem affirmat:
P. uniuersalem negatiuam.
I. particularem affirmatiuam.
O. particularem negatiuam.
[24/4/39B]

-
[24/4/40A]

[word clipped off left margin?]
                                        {ex 2a. fig.Baroco
                      {affa: ut Barbara {ex 3.fig. Brocardo
                      {quo reducuntur
               {unier={               {ex prima indirecta,
               {salis {neg:ut Celarent{           Celantes
               {       cum quo        {ex 2a.Cesare,
               {           quertuntur {            Camestres
      {Directa {
      {        {                      {ex primainda Dabitis
      {        {       {aff: Darij   {      {Darapti
      {        {       {ad q. reducunt{ex 3a.{Disamis
      {        {partic={             {Datisi
      {        {ularis {
      {                {                    {Fapesmo
      {                {           {ex prima indira {Frisesmo
      {                {neg: Ferio {ex 2a Festino
{Prima{                {hic       {ex 3a {Felapton.
{Duplex{               { concludunt{Ferison.
{     {
{     {indirecta que {uniuersalis neg:a ut Celantes
{     {              {
{     {indirecta     {            Baralipton
{                    {       {aff: Dabitis
{                    {partic:{
{                            {     Fapesmo
{                            {neg: Frisesmo.
{                  {Cesare
{     {universalis {Camestres
{     {negatiua
{     {contines modos
{Sec:a{
{     {particularis neg:a       {Festino
{     {que complectit hos modos {Baroco.
{
{                          {Darapti
{       {particularis      {Disamis
{       {affirmatiua quo   {Datisi
{       {<si> spectant modi
{Tertia {
        {                 {Felapton
        {partic: nega     {Brocardo.
                          {Ferison.
[24/4/40B]

                         Canon.
Sub. præ. prima: bis præ. secunda; tertia bis sub.
In prima figura, quicquid subijcitur in maiori, prædicatur in minori: siue, subiectum maioris fit prædicatum minoris: et subiectum minoris fit subiectum conclusionis: item prædicatum maioris fit prædicatum conclusionis:
          Exempla in primo modo primæ figuræ
                                sub præ. prima.
[left margin: Barbara]
     Omnis homo est risiblis:
     Omne rationale est homo:
     [ergo?] Omne rationale est risibile.
     Omne rationale est risibile.
     Omnis homo est rationalis:
     [ergo?] omnis homo est risibilis.
------------------------------------
          Exempla in secundo modo.
[left margin: Celarent]
     Nullum compositum est immortale.
     Omnis homo est compositus
     [ergo?] Nullus homo est immortalis.
     Nullum in corruptibile est incorporeum.
     Omnis Homo est corruptibilis:
     [ergo?] Nullus Homo est incorporeus
-----------------------------------------
[24/4/41A]

          Exempla in tertio modo.
[left margin: Darij]
     Omnis mendax est peccator.
     Aliquis homo est mendax;
     [ergo?] Aliquis[altered] homo est peccator;
     Omnis fur est peccator;
     Aliquis homo est fur:
     [ergo?] Aliquis homo est peccator.
----------------------------------------
          In quarto modo
[left margin: Ferio]
     Nullus infidelis est Christianus,
     Aliquis Homo est infidelis:
     [ergo?] Aliquis Homo non est Christianus.
     Nullus Christianus est impius.
     Aliquis Homo est Christianus:
     [ergo?] Aliquis Christianus non est impius.
-------------------------------------------------
          Eexempla in figura indirecta.
[left margin: Baralpt.]
     Omne lignum est combustibile
     Omnis arbor est lignum
     [ergo?] Aliqua arbor est combustibilis.
     Omne combustibile est pingue
     Omne lignum est combustibile;
     [ergo?] Omne lignum est pingue.
-------------
[24/4/41B]

[left margin, clipped:.Celantes]
     Nullus color est substantia:
     Omnis albedo est color:
     [ergo?] Nulla albedo est substantia.
     Nulla substantia est accidens:
     Omne corpus est substantia:
     [ergo?] Nullum corpus est accidens
--------------
[left margin: Dabitis altered]
     Omne honestum est appetibile;
     Aliqua scientia est appetibilis.
     [ergo?] Aliqua scientia est honesta.
     Omnis doctrina est perutilis:
     [deletion] Cognitio de coelo est doctrina:
     [ergo?] Cognitio de coelo est perutilis.
---------
[left margin: Fapesmo]
     Omne elementum est corporeum.
     Nullus species est elementum.
     [ergo?] Aliquis species non est corporeus.
     Omne naturale est elementatum:
     Nullum artificiale est naturale
     [ergo?] Aliquo artificiale non est elementatum
 ------
[24/4/42A]

[left margin: Frisesmo]
     Aliquod metallum est liquescibile:
     Nullus lapis est metallum:
     [ergo?] Aliquis lapis non est liquescibilis.
     Aliquod liquescibile est corpus:
     Nullum fluidum est liquescibile:
     [ergo?] Aliquod fluidum non est corpus.
---------------------------------------------
          Secunda Figura    Canon:
          Bis præ. secunda.
Quicquid pdicatur in maiori, pdicatur et in minori: et substantium maioris fit pdicatum conclusionis
Conclusio fit ex subiectis utriusque propositionis, maioris scilicet et minoris.
Huius figuræ modi sunt; Cesare, Camestres, Festino, Baro.
            Exempla.
[left margin: Cesare]
     Nullum gradiens est reptibile:
     Omne multipes[altered] est gradiens reptibile
     [ergo?] Nullum multipes est gradiens.
     Nullus piscis est uolatilis:
     Omne alatum est uolatile:
     [ergo?] Nullum alatum est piscis.
---------
[24/4/42B]

[left margin: Camestres]
     Omnis aqua est elementum
     Nullum compositum est elementum
     [ergo?] Nullum compositum est aqua.
     Omne elementum est simplex corpus:
     Nullum organum est corpus simplex:
     [ergo?] Nullum organum est elementum.
 --------
[left margin: Festino]
     Nullum brutum est rationale:
     Aliquod animal est rationale
     [ergo?] Aliqui animal non est brutum.
     Nullus homo est immortalis:
     Anima hominis est immortalis.
     [ergo?] Anima hominis non est homo.
 ------------
[left margin: Baroco]
     Omnis miles est homicida:
     Aliquis iustus non est homicida:
     [ergo?] Aliquis iustus non est miles.
     Omnis mendax est ex diabolo:
     Aliquis iustus non est de diabolo
     Aliquis iustus non est mendax.
     ----------------------------- 
[24/4/43A]

          Figura terita. Tertia bis sub.
                  Canon.
Quicquid subijcitur in maiori, subijcit in minori.
Conclusio fit ex utriusque propositionis pdica
Huius figuræ modi sunt sex; scilicet Darapti, Felapton, Disamis, Datisi, Brocardo, Ferison
          Exempla.
[left margin: Darapti]
     Omnis piscis est natabilis:
     Omnis piscis est aquatilis
     Aliquod aquatile est natabile.
     Omne incorruptibile est incorporeum:
     Omne incorruptibile est substantia:
     Aliqua substantia est incorporea.
    ----
[left margin: Felapton]
     Nullum habens mentem est rationale:
     Omne habens mentem est homo:
     Aliquis homo non est rationalis.
     Nullum uenenum est [deletion] bonum.
     Omne uenenum est dulce;
     Aliquod dulce non est bonum.
[24/4/43B]

[left margin: Disamis]
     Aliqua uirtus est honesta:
     Omnis uirtus est appetenda
     Aliquod appetendum est honestum.
     Aliqua pluuia est conducibilis:
     Omnis pluuia est aqua:
     Aliqua aqua est conducibilis.
 ------ 
[left margin: Datisi? clipped]
     Omne habens intellectum est [rationale?],
     Aliquod habens [intellectum?] est brutum
     Aliquod brutum est [rationale?].
     Omne rationale [deletion]est mortale:
     Aliquod rationale est risibile:
     Aliquod risibile est mortale.
 --------
[left margin: Brocardo]
     Aliquod circulare non est æternum:
     Omne circulare habens motum rectum est [deletion]<Coelum>:
     Aliquod Coelum non est æternum.
     Aliquod animal <non> est uenenosum:
     Omne animal est corpus:
     Aliquod corpus non est uenenosum.
-----
[24/4/44A]

[left margin: Ferison]
     Nullum finitum est æternum:
     Aliquod finitum est Coelum:
     Ali Coelum non est æternum.
     Nullum creatum est æternum:
     Aliquod creatum est coelum:
     A Coelum non est æternum.
[24/4/44B]

  De Conuersione Syllogismorum.
Conuertuntur reliquæ omnes figuræ: ad primam directam. Atque conuersio ea fit quadrupliciter; ut hic conspici pot:
Simpliciter [uerbi?] uult S:P, uerò per ac.
M, uult transponi: C, per impossibile duci.
Conuersio simpliciter est, quando fit de subiecto pdicatum, et de prædicato subiectum, manente eadem quantitate, et qualitate propositionis.
Conuersio per accidens est quando ex substantio fit pdicatum, manente qualitate, sed mutata quantitate, id est, si fuerit uniuersalis fiat particularis: si particularis: fiat uniuersalis: sed si fuerit negatiua, maneat negativa: si affirmatiua, itidem.
Conuersio per transpositionem fit, quando ex minori fit maior, et ga: manente eadem qualitate, et quantitate propositionum.
Conuersio per impossibile est quando negatiuum conuertitur in affirmatiuum, particulare in uniuersale, conclusio in maiorem, et maior in conclusionem, prout occasio postulabit. [catchword: Exempla Canon]
[24/4/45A]

Canon conuertendi figuram indirectam ad [direct.? MS edge] et sic reliquas ad eandem, traditum est: [n.? MS edge] exempla apponuntur.
            Baralipton ad Barbara.
[left margin:Baralip]
     Omnis color est accidens.
     Omnis albedo est color:
     [ergo?] Aliquod[altered] albedo est accidens.
[left margin: Barbara]
     Omnis color est accidens
     Omnis albedo est color:
     [ergo?] Omnis albedo est accidens
-------
[left margin: Celantes]
     Nullus homo est bestia:               }
     Omne rationale est homo:            } conuenit cum
     [ergo?] <Nullum> rationale est bestia } Celarent.
--------
Dabitis}
Darij } et. idem est modus.
--------
[left margin: Fapesmo]
     Omne densum est fragile.
     Nullum elementum est densum:
     [ergo?] Aliquod elementum non est fragile.
[left margin: Ferio]
     Nullum densum est elementum:
     Alique fragile est densum:
     [ergo Aliquod fragile non est elementum? MS clipped]
[24/4/45B]

[left margin: Frisesmo]
     Aliquis homo est doctus
     Nullum [deletion]<irrationale> est homo:
     [ergo?] Aliquod irrationale <non> est doctum.
[left margin: Ferio]
     Nullus homo est irrationalis.
     Aliquod doctum est homo:
     [ergo?] Aliquod doctum non est irrationale,
==============================================
          Exempla in secunda figura.
[left margin: Cesare]
     Nullum risibile est quadrupes:
     Omnis bos est quadrupes:
     [ergo?] Nullus bos est risibilis.
[left margin: Celarent]
     Nullum quadrupes est risibile:
     Omnis bos est quadrupes:
     [ergo?] Nullus bos est risibilis.
-------
[left margin: Camestres]
     Omnis homo est bipes:
     Nullus canis est bipes:
     [ergo?] Nullus canis est homo.
[left margin: Celarent]
     Nullus canis est bipes est canis:
     Omnis homo est bipes:
     [ergo?] Nullus homo est canis.
-------    [catchword: Festino.]
[24/4/46A]

[top and right margins of MS clipped]
[left margin: illeg. monstratiuus est]
      Primi Posteriorum libri, pcipua, magisque
               notatu digna.
Omnis doctrina, omnisque disciplina intellectiua ex præexistenti fit cognitione.
Est autem pexistens cognitio duplex: in [alter.? MS edge] siquidem An sit, hoc est, si sit indagatur per [Inductionem], et per [enthimema?] siue argumentum siue syllogismum [ut? MS edge] cum queritur, an Mundus sit eternus: an Deus [sit? MS edge] Altera pnotio est, qua quid sit, id est, definitio [inqueritur? MS edge]; ut quid est Mundus? quid est Deus?
Est et alia quidam pcognitio, in qua utrunque; id est, [quid? MS edge] sit, et si sit intelligendum est.
De propria notione pcognoscitur quod est, id est, si [e.? MS edge] Per propriam passionem pnoscit quid sit, id est, definitio. De subiecto uerò utrunque, scilicet et quod est, et quid est.
Argumento aliquid demonstratur, cùm ab uniuersaliore et notiore ad particulare minusque notum descendendo concluditur. Per Inductionem uerò monstratur quidpiam, reducendo particularia ad uniuersalia, partes ad totum , species ad genus, et species indiuidua.
Est adhæc pnotio duplex: vel n. est uniuersalis confuso [modo?]; uel particularis distinctè.
Confusa sunt nobis notiora.
[24/4/46B]

Scire [est?] rem per eas cognoscere, [quoniam?] illius [est?] [ea?] et non contingit aliter se habere.
Conditiones sciendi seu demonstratiuæ, [deletion]id est, q. ad demonstrationem faciendam requiruntur, sunt sex; nimirum ueræ, primæ, immediatæ, priores, notiores et causæ conclusionis. Veræ, id est, ut in rerum natura existant. Primæ, id est, ut non indigeant demonstratione Immediatæ, id est, ut per alium medium non possint probari. Priores, id est, ut comparatæ ipsi rei sint priores Notiores, id est, ut
Vt sint causæ conclusionis, id est, ut pendeant ortumque ducant ex cognitione pmissarum.
Dupliciter dicuntur prius et notius: nimirum nobis, uel natura: quod .n. prius est nobis, posterius est natura; et è conuerso: sic qui natura notius est, id nobis ignotius: et contrà.
Principium demonstrationis diuiditur in positiones, et pronunciata.
Positio iterum in suppositionem et definitionem diuiditur suppositio est, cum propositio uel affirmativa uel negatiua est.
Propositio duplex est: dialectica, et demonstratiua.
Demonstratio etiam duplex est: scilicet simplex et potissima.
Non omnis scientia est demonstratiua, hoc est, non omnis scientia pot. probari demonstrationem.
[24/4/47A]

Scire per demonstratione [est? MS edge] scire per principia [uero? MS edge] prima, notiora, etc.
Atque scire dupliciter dicitur, id est, uerè et sophisticè. [Sophisticè? MS edge] scire est ex casu fortuito et incerto. Sed [uere? MS edge] scire est ex causa uera, [word deleted] necessaria: et certa.
Infiniti non datur scientia. Ad infinitum non [datur? MS edge] processus.
Præter illas sex superiores conditiones, traduntur et [al.. ? MS edge] scilicet, ut omnis propositio constare quoque debeat ex [necessarijs MS edge]; ex ijs, q. de omni; <et> ex ijs q. Per se <dicuntur?>; et ac [tan..? MS edge] ex ijs, q. in Uniuerso genere sunt.
Dici autem de omni e., quando aliquid prædicatur de [aliqua? MS edge] re, ea [ratione?], ut pdicetur et de illa re, [word missing? MS edge] de omni alia, et nihil sit quod non contineatur sub illa.
Per se uerò 4 dicitur modis. Primo per se illa [dicuntur? MS edge] q. conueniunt in explicanda rei natura seu [essentia? MS edge], hoc est, quæ ponuntur in explicatione rei; [conspectat?] differentia. Secundo ea per se dicuntur, quæ de [necessitate? MS edge] per se consequuntur rei naturam: idque per proprium. [Tertio MS edge] q. in subiecto nullo sunt, sed dicuntur de subiecto. Quarto cum non per accidens sed per se dicuntur.
In uniuerso genere esse, non idem est quo dici de [omn.? MS edge] sed magis extenditur.
[24/4/47B]

Igitur potissima demonstratio non solummodo ex primis sex conditionibus conficitur, q. sunt principia uera, prima immediata, priora, notiora, et q. causæ sunt conclusionis, de quibus supra dictum est: sed etiam constare debet ex necessarijs; ex ijs q. de omni re; et ex ijs q. per se dicuntur; itemque ex ijs, q. in uniuerso genere sunt.
Qui causam ignorat, propter quam res est, ille etiam ignorat demonstratiuam scientiam.
Demonstratio debet esse rerum necessariarum et æternarum. Verum et necessarim non idem.
Conclusionis medium necessarium esse debet.
Si pmissæ sunt necessariæ, et conclusio debet esse necessaria, sed non è contra.
Quod debet sciri per demonstrationem semper debet esse necessarium
Omne quod demonstratur est accidens: Est autem Accidens duplex; scilicet accidentale seu contingens; et per se.
Accidentia q. non sunt per se, no cadunt sub demonstratiua scientia, etsi <seu> simplici seu sophisticæ demonstrationi contingunt. Quod uerò per potissimam demonstrationem concluditur, accidens per se est et necessarium; non contingens.
   Omne mixtum est corruptibile
   Omnis later est mixtus:
   Omnis later est corruptibilis.
Hæc demonstratio apud Aristotelem: est potissima: quoniam pdicatum maioris est necessarium, non autem contingens: etenim necesse est omne mixtum corrumpi.
[24/4/48A]

Omnis demonstratio in tribus continetur, [sicut? MS edge] tria requiruntur in demonstratione; [sub..tum? MS edge], de quo proprietas demonstratur. [Pronunciata? MS edge] [communia?], id est, propositiones, ex quibus [conclusio MS edge] ducitur[altered]. Tertio. [Id?], quo ipsæ [proprietatis? MS edge] continentur, hoc est, conclusio, ni fallor. Et [cum? MS edge] generis est conclusio, eiusdem et subiectum [pronuntiatum? MS edge] [deletion] [ue?] <et> maior et minor esse debent.
A genere ad genus non est transmigrandum, ut logica ad Arithmeticam; nisi adsit affinitas, [word missing, MS edge] à Logica ad Philosophiam quodammodo transmigrare l[word missing, MS edge] Rerum caducarum neque scientia neque [demonstratio? MS edge] ulla esse potuit: quare opus est ut [demonstrationes MS edge] sint sempiternæ.
Quotquot sunt subiecta, tot scientiæ de necess. erunt: nam uniuscuiusque artis uel scientiæ, [unu.? MS edge] est subiectum. Nec scientia debet suum probare subiectum, sed proprietatem ipsius: siquidem ad scientiam non pertinet tractare de suo subiecto.
Principia cuiusquique scientiæ non debent probari in eadem [word missing, MS edge]
Nihil uerè demonstratur nisi per principia.
Definitio debet esse medium et principium demonstrationis. et;
Omnis definitio uel est principium demonstratio uel ipsa demonstratio.
Quod competit uni per se, id debet per accidens [alter.? MS edge] competere.
[24/4/48B]

Quod non requiruntur omnes [semperdic?] conditiones ad ratiocinationem, sed tamen ueræ ac primæ
Ratiocinatio est uniuersalior quam demonstratio, nam non omnis syllogismus est demonstratio; sed omnis syllogismus est ratiocinatio.
Veræ et primæ conditiones sunt, q. non possunt demonstrari per aliam demonstrationem.
Demonstrationis species sut suppositio et [word deleted] Suppositio est illa, q. est notissima, nec indiget demonstratione ^[marginal insertion illeg., MS edge]. Postulata uerò non ità nota, et est postm. quo repugnat sententiæ eius qui docetur.
     Omnis suppositio est propositio.
     Suppositio est duplex: uniuersalis, et particularis; siue in toto, et in parte.
     Suppositio et definitio differunt: nam hæc non est in toto uel in parte; nec est uniuersalis uel particularis, ut suppositio: etenim cum supponimus, [deletion] dicimus, uel, omnis homo est calidus; uel Aliquis homo est calidus.
Si debet dari demonstratio, oportet darj naturam quandam coem., non ambiguam.
De quolibet est uera affirmatio: uel negatio: ut, [deletion] si uera est hæc, Omnis Homo est animal, non erit uera hæc,
               Nullus Homo est animal. uel est contra:
si uera est hæc, Nullus Homo est animal; falsa erit,
                 Omnis Homo est animal.
[24/4/49A]

Propositio Duplex: Dialectica, et Demonst.
Ad nullum scientificum. pertinet probare sua [pr...pia? MS edge] ; et pariter ad nullum artificem.
Qui debet scire monstrare, debet per [propri.? MS edge] principiorum demonstrare, [deletion]
Propositio Dialectica est interrogatio.
Ratiocinatio constat ex uniuersis [propositionibus MS edge]
 Omnis oppositio est propositio; eaque uel dialectica uel demonstratiua.
[Demonstratio?] Duplex; quamobrem, et quia.
Scire propter quid est ex causam ueram prima [imme..? MS edge] [Q.?] aliquando uidemur demonstrare [deletion]<per demonstrationem> propter quod, cum tamen demonstremus, d per demonstrationem [q.? MS edge], id est, quæ sumitur ab effectu: illa uerò est, q. procedit à cæteris: [id est? MS edge] ut, Omne q. longe distat à nobis [deletions] radijs, sed
Stellæ errantes non micant radijs,
Stellæ errantes non longe distant à nobis
[24/4/49B]

  cresit semper in forma [2 illeg. words, MS edge]
Luna crescit semper in formam [rot?] ergo
Luna est rotunda.
[Omnem? MS edge] globosum accessiones luminis facit.
sed Luna est globosa, ergo
Luna accessiones luminis facit.
[Si? MS edge] negatio est causa negationis et affirmatio affirmationis.
Sicut se [habet?] negatio ad negationem sic affirmatio ad affirmationem:
[ut? MS edge] Si paries non respirat quia non est animal.
ergo [deletion]<Omne> respirans est Animal. Sed nec omne animal respirat, nisi qui habet pulmones. ergo pulmones sunt causa propter quam fit respiratio.
  Omne qui respirat est animal.
Nullus paries est animal. ergo
  Nullus paries respirat.
Demontratio quia, id est, q. ab effectu demonstratur ad artificem pertinet; demonstratio propter quod, ad sapientem, qui scilicet <per> causas demonstrat, spectat.
Omnes scientiæ, q <per demonstrationem> propter quod demonstrantur, faciunt demonstrationem in prima figura.
Prima figura sola ad demonstrandum accommodatissima.
[24/4/50A]

Cur demonstratio no[n? MS edge] fiat in 2. [3 words clipped, MS edge] sed tantummodò in prima? Quoniam cum [demonstratio MS edge] debeat constare ex [necessariis MS edge] et uniuersalibus, ac ijs quidem [affirmatiuis? MS edge], et de omni; cumque secunda figura non [concl..? MS edge] nisi negatiuè; et tertia, tm. [particular..? MS edge] ideò de necessitate, in <solum> primæ figuræ: [demonstratio MS edge] potissima conuenit.
[24/4/51A]

          In Sec. [words lost, MS edge clipped]
Subiectum huius libri est diffinitio.
Quatuor qstionum genera tractantur hoc secundo, posteriorum; quæ sunt,
An sit; Quamobrem sit; sit, necne, uel utrum sit; et Quid sit.
Prima duo qstionum, [deletion] rerumue genera, [nimirum MS edge], An sit, et Cur sit, composita dicuntur; [quarum? altered] hæc qstionum hæc sequitur illam: ut cum qrimus, sitne, uel An sit Deus? [cognit..? MS edge] iam hoc, quo scilicet sit Deus; statim [interrog..? MS edge]
Quamobrem Deus sit? Cur homo sit?
Reliqua duo qstionum genera sunt [simplicio..? MS edge] ut
Medium et causa idem sunt.
[24/4/51B]

[one line illeg., MS clipped]
qua ratione locum [habeat?] in Demonstratione
  definitio, quid sit.
[following paragraph struck through:]
Non [potest?] demonstrari per demonstrationem id q. per Definitionem [nec? MS edge] contrà; proptereaque cum [demonstratio?] sint in rerum natura, i, nimirum substantia et [accidens?]; cumque substantia non declaret nisi per [deletion] deffinitionem; et [accidens?] [v.?] solummodo per de [illeg.], sequitur ut quod per Demonstrationem scitur non scitur per Diffinitionem
An super eandem rem quem cadit
aut daretur processus per infinit.
[Q?] per demonstrationem scitur, non [potest?] sciri per diffinitionem nec [contra?]; nam <cum> princm. Demonstrationis est Diffo. et cum daretur demonstratio [super?] illam deffiinitionem: et super illam demonstrationem <iterum deffinitio etd. sic daterur processus in infinitum >
Demonstratio patefacit quo sit, non quid sit; [contra?] diffinitio
Demonstratio non est pars Diffinitionis, nec contra.
Reducuntur ad quidditatem, id est, essentiaIm rei omnes [quer? abbrev.] qstiones   
[24/4/52A]

[Q.?] Definitio non [potest?] sciri per [den..? MS edge] probatur Duobus [mis? abbrev.]. Definitio est medium [Den..? MS edge] et [deletion] medium Demonstrationis est idem cum [conclusio? MS edge] itaque si definitio et conclusio est idem, et [word missing? MS edge] consequens daretur? idem [illeg. abbrev.] idem: q. est [abs..? MS edge]
   At neque alius diuersum a medio [sumendum? MS edge]
[Q.?] Diuisio non [potest?] Demonst [patef..? MS edge] id, quod acquiri debet per demonstrationem: nam etsi diuisio possit declarare. [..nitionem? MS edge], ut diuidendo ens hoc mo. ens hic, Homo est animal rationale mortale: N [Diuiden..? MS edge] itaque, dices, Homo uel ens est, uel non [e..? MS edge] si ens, uel substatia, uel accidens: si substantia, [uel? MS edge] corpora vel incorpora: si corpora uel animata uel inanimata: si animata, animal: si animal uel rationale uel irrationale; si rationale Homo.
Omnia 4 qstion<causrum> genera inueniuntur in Demonstratione
Omnem artem et scientiam a sensu
[24/4/52B]

Nihil est, quod non cognoscatur à sensu
Omne quod scitur debet esse prius sub sensu
Nihil sciri, nisi quod à sensu [letter?]
Una et eadem natura est insita nobis omnibus animatibus siue una facultas; qua cognoscunt.
Ex sensu memoria nascitur: ex memoria sæpe repetita, siue ex multis memorijs, ortum ducit experientia: et ex experientia manat omnis cognitio atque scientia.
Cognitio rerum tribuenda est sensibus: ex sensibus siquidem omnis scientia cognitioque fluit.
Principia # [see following page for emended version?] prima inductione fiunt manifesta.
Intelligentia est quid unversalius quam scientia
Intelligentia est princm. omnium scientiarum.
Intelligentia nullo modo probari potest quamuis quidem [bottom line clipped]
[24/4/53B]

Principia certiora sunt et ueriora demonstratione scientia et intelligentia sunt principia
Prima principia inductione fiunt manifesta.
Quod uera et potissima demonstratio constare debeat ex definitione, quæ sumitur ex genere et differentia, q. quidem definitio sit medium demonstrationis, et [words lost] <propriæ passionis> [words lost] ab Elementis ad [temperamenta?]